86 πόλεις πήραν πίσω το νερό από τους ιδιώτες. Μήπως ξέρουν καλύτερα;

Η Διεθνής Ερευνητική Ομάδα του Πανεπιστημίου του Greenwich παρουσιάζει με αυτή της την Έκθεση 86 παραδείγματα επαναδημοτικοποιήσεων που έχουν λάβει χώρα σε παγκόσμιο επίπεδο τα τελευταία 15 χρόνια...

Η λίστα αυτή καταδεικνύει με τον πιο εμφανή τρόπο ότι η νέα τάση, παγκοσμίως, στη διαχείριση των υπηρεσιών ύδρευσης/αποχέτευσης δεν είναι άλλη από την επιστροφή του νερού σε δημόσια χέρια.

Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει η πληθώρα των γαλλικών πόλεων που επέλεξαν, μετά από την μακροχρόνια εμπειρία τους στην ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης, να μην ανανεώσουν τις συμβάσεις διαχείρισης με τις γαλλικών συμφερόντων πολυεθνικές νερού.

Οι αυξημένες τιμές και η έλλειψη επενδύσεων από τη μεριά των ιδιωτών ώθησαν όλες αυτές τις πόλεις να επαναδημοτικοποιήσεων τις υπηρεσίες ύδρευσής τους.

Η Ελλάδα από την άλλη πλευρά δείχνει να εκσυγχρονίζεται προς τα πίσω. Εμείς αναρωτιόμαστε: πώς γίνεται οι ίδιες γαλλικών συμφερόντων πολυεθνικές νερού να υπόσχονται στην Ελλάδα επενδύσεις που δεν έκαναν ποτέ στην ίδια τους τη χώρα; (Το λινκ όπου δημοσιεύεται η μελέτη)

Ο πίνακας εδώ αναφέρει τις περιπτώσεις επαναδημοτικοποίησης που συνέβησαν τα τελευταία 15 έτη σε αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες. 

Αυτές οι επαναδημοτικοποιήσεις συνέβησαν για τρεις κύριους λόγους: τα ευρέως διαδεδομένα προβλήματα που προκύπτουν από την ιδιωτικοποίηση του νερού ανεξαρτήτως από τη χώρα και το ρυθμιστικό καθεστώς, η ίση ή μεγαλύτερη αποδοτικότητα των δημόσιων υπηρεσιών ύδρευσης, οι χαμηλότερες τιμές που προκύπτουν από την εξάλειψη των υπερβολικών κερδών και το συγκριτικό πλεονέκτημα του δημόσιου τομέα στην υλοποίηση του ανθρώπινου δικαιώματος πρόσβασης σε υπηρεσίες ύδρευσης/αποχέτευσης και στην επίτευξη άλλων κοινωνικών και περιβαλλοντικών στόχων.

Αυτοί οι τρεις λόγοι οδήγησαν μεγάλες πόλεις στις ΗΠΑ (Atlanta, Milwaukee, Indianapolis) και στην Ευρώπη (π.χ. Παρίσι, Βερολίνο) να επαναδημοτικοποίησουν τις υπηρεσίες ύδρευσής τους.

Η περίπτωση του Παρισιού έχει τον πιο έντονα συμβολικό χαρακτήρα καθώς το Παρίσι φιλοξενεί τα κεντρικά γραφεία των δύο μεγάλων πολυεθνικών νερού, και επειδή αυτές οι δύο πολυεθνικές κατείχαν τις ιδιωτικές συμβάσεις που καταγγέλθηκαν το 2009.

Επίσης, το Παρίσι και το Βερολίνο (όπου η επαναδημοτικοποίηση αποφασίστηκε το Σεπτέμβριο του 2013) είναι οι πρωτεύουσες των δύο χωρών, Γαλλία και Γερμανία αντιστοίχως, που θεωρείται ότι καθοδηγούν το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μέχρι το Νοέμβριο του 2013, οι περιπτώσεις επαναδημοτικοποιήσεων σε όλο τον κόσμο αριθμούσαν συνολικά τις 86.

Όλα αυτές εκτός από τρεις πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 2000 και 2013. Από τις 86 επαναδημοτικοποιήσεις, οι 51 αφορούν χώρες υψηλού εισοδήματος και οι 35 σε υπό ανάπτυξη και μεταβατικό στάδιο χώρες.

Οι περιπτώσεις χωρών υψηλού εισοδήματος εμφανίζουν σαφή αύξηση: 28 από 51 πραγματοποιήθηκαν στην πενταετία μεταξύ 2009 και 2013, ενώ 14 σημειώθηκαν μεταξύ 2004 και 2008. Ο ρυθμός επομένως των επαναδημοτικοποιήσεων έχει διπλασιαστεί μετά το 2009. Αυτό οφείλεται στο παράδειγμα του Παρισιού το οποίο επιτάχυνε τις επαναδημοτικοποιήσεις στη Γαλλία.

Από τις 21 επαναδημοτικοποιήσεις που έλαβαν χώρα στη Γαλλία, 15 σημειώθηκαν στα τέσσερα χρόνια μεταξύ 2010 (όταν το Παρίσι επαναδημοτικοποίησε την υπηρεσία ύδρευσής του) και 2013, ενώ οι υπόλοιπες έξι σημειώθηκαν κατά τα τελευταία 12 έτη μεταξύ 1997 και 2009.

Είναι επίσης σημαντικό το γεγονός ότι ένας τόσο υψηλός αριθμός περιπτώσεων είναι συγκεντρωμένος στη Γαλλία, όπου η εμπειρία από την ιδιωτικοποίηση του νερού είναι πιο εκτεταμένη και ανάγεται δεκαετίες πίσω. Σε χώρες μεσαίου και χαμηλού επιπέδου εισοδήματος, η επαναδημοτικοποίηση παίρνει ένα ελαφρώς διαφορετικό μοτίβο.

Ωστόσο, ακόμη και εδώ υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός επαναδημοτικοποιήσεων με περιπτώσεις υψηλού προφίλ, συμπεριλαμβανομένων του Μπουένος Άιρες, Λα Παζ, Γιοχάνεσμπουργκ, Νταρ Ες -Σαλάμ, και Γκάνα. Επίσης, η καθαρή τάση από το 2006 είναι υπέρ της επαναδημοτικοποίησης. Συνολικά, υπάρχει μια ισχυρή τάση επαναδημοτικοποίησης παγκοσμίως, τόσο στον Βορρά όσο και στο Νότο.

Πηγή